Sa tử cung là tình trạng phổ biến ở nhiều phụ nữ, đặc biệt là sau sinh. Nó không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe, sinh hoạt hàng ngày mà còn có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng về khả năng sinh sản nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Hiểu rõ về sa tử cung là gì giúp chị em chủ động phòng tránh, nhận biết sớm và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Cùng yemeneoc.org tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây!
Khái niệm sa tử cung là gì?
Sa tử cung (còn được gọi là sa cơ quan sinh dục, sa dạ con hoặc sa thành âm đạo) xảy ra khi cơ và dây chằng nâng đỡ tử cung suy yếu. Khi các cấu trúc này mất khả năng nâng đỡ, tử cung sẽ tụt xuống, lồi ra hoặc thậm chí nhô ra khỏi âm đạo.
Tình trạng này có thể xuất hiện ở bất cứ phụ nữ nào, song thường gặp ở những người sau mãn kinh, đã từng sinh con qua đường âm đạo hoặc thường xuyên phải nâng vật nặng. Sa tử cung được chia làm ba mức độ: độ 1, độ 2 và độ 3. Trong đó, giai đoạn 3 là mức độ nặng nhất, gây phiền toái lớn, thậm chí cần phải cắt bỏ tử cung, khiến khả năng mang thai về sau bị mất hoàn toàn.
Nguyên nhân gây nên tình trạng sa tử cung
Sa tử cung là gì và vì sao lại nhiều người mắc phải tình trạng này? Có nhiều nguyên nhân dẫn đến sa tử cung, trong đó bao gồm:
- Suy yếu cơ sàn chậu: Các cơ và dây chằng bị giãn nở quá mức do mang thai, sinh con hoặc nâng vật nặng.
- Xương chậu hẹp: Phụ nữ có khung xương chậu hẹp dễ gặp phải tình trạng sa tử cung, đặc biệt là trong lần sinh đầu tiên.
- Táo bón hoặc áp lực ổ bụng cao: Đại tiện khó khăn làm tăng áp lực lên cơ sàn chậu, góp phần gây sa tử cung.
- Béo phì và ho mãn tính: Tình trạng thừa cân hoặc ho kéo dài khiến cơ sàn chậu chịu áp lực lớn, tăng nguy cơ sa tử cung.
- Dị tật bẩm sinh: Một số cấu trúc tử cung bất thường từ bẩm sinh cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
- Chấn thương khi sinh: Trẻ lớn, sinh kéo dài hoặc các can thiệp y tế trong quá trình chuyển dạ có thể làm tổn thương cơ và dây chằng nâng đỡ tử cung.
Dấu hiệu nhận biết sa tử cung
Triệu chứng của sa tử cung thường khá đa dạng:
- Khó tiểu hoặc đại tiện: Người bệnh có thể són tiểu khi cười, hắt hơi hoặc gặp khó khăn khi đi vệ sinh.
- Đau khi quan hệ: Cảm giác đau hoặc khó chịu khi giao hợp là một dấu hiệu thường gặp.
- Tiết dịch bất thường: Chảy dịch âm đạo loãng, trắng hoặc nhầy, đôi khi kèm theo máu bất thường.
- Đau vùng lưng dưới: Cảm giác như ngồi trên một quả bóng hoặc vật gì đó đẩy ra từ âm đạo.
- Cảm giác nặng ở vùng chậu: Khi bệnh nặng, cảm giác như một khối phồng lên trong âm đạo, rõ hơn vào cuối ngày.
Biến chứng nếu không điều trị sa tử cung là gì?
Sa tử cung nếu không được xử lý kịp thời sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy:
- Loét âm đạo: Khi tử cung sa quá mức, một phần niêm mạc âm đạo kéo ra ngoài, gây đau và dễ nhiễm trùng.
- Sa các cơ quan vùng chậu: Áp lực cao khiến cơ và dây chằng không giữ được tử cung, đồng thời kéo trực tràng và bàng quang ra khỏi vị trí bình thường, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu.
- Vô sinh: Ở giai đoạn nặng, tử cung hoặc cổ tử cung bị cắt bỏ, khiến khả năng sinh sản hoàn toàn mất đi.
Bí quyết phòng ngừa tình trạng sa tử cung ở nữ giới
Để giảm nguy cơ mắc sa tử cung, chị em cần
Duy trì lối sống lành mạnh và cân nặng hợp lý
Một chế độ sinh hoạt cân bằng, ngủ đủ giấc, hạn chế căng thẳng và giữ cân nặng ổn định sẽ giúp giảm áp lực lên cơ sàn chậu, từ đó hạn chế nguy cơ sa tử cung. Việc kiểm soát cân nặng còn giúp cơ thể duy trì sức khỏe tổng thể, giảm các bệnh lý liên quan đến áp lực bụng.
Tập thể dục thường xuyên
Hoạt động thể chất đều đặn không chỉ giúp cơ thể khỏe mạnh mà còn tăng cường sức mạnh cơ sàn chậu. Các bài tập như Kegel hoặc yoga chuyên sâu cho vùng chậu giúp nâng đỡ tử cung, cải thiện tuần hoàn máu và phòng ngừa sa cơ quan sinh dục hiệu quả.
Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học
Bổ sung đầy đủ vitamin, khoáng chất, chất xơ và protein trong bữa ăn giúp cơ sàn chậu khỏe mạnh, ngăn ngừa táo bón và duy trì sức đàn hồi của các mô nâng đỡ tử cung. Một chế độ ăn cân đối cũng giúp kiểm soát cân nặng và cải thiện khả năng phục hồi sau sinh.
Tránh nâng vật nặng và áp lực vùng bụng
Những hành động như bê vác nặng, gắng sức hoặc tập các bài tập không đúng kỹ thuật có thể làm tăng áp lực trong ổ bụng và gây căng cơ sàn chậu. Chị em nên hạn chế các động tác này, đặc biệt trong giai đoạn hậu sản hoặc khi cơ sàn chậu còn yếu.
Bỏ thuốc lá
Nicotine và các hóa chất trong thuốc lá làm giảm đàn hồi của cơ và mô sàn chậu, đồng thời làm tăng nguy cơ ho mãn tính. Việc bỏ thuốc sẽ cải thiện sức khỏe tổng thể và bảo vệ cấu trúc nâng đỡ tử cung, giảm nguy cơ sa tử cung.
Khám sức khỏe định kỳ
Thăm khám phụ khoa định kỳ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu sa tử cung và các vấn đề liên quan. Phát hiện kịp thời giúp lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, giảm nguy cơ biến chứng, duy trì khả năng sinh sản và đảm bảo chất lượng cuộc sống.
Tổng kết
Các thông tin lý giải sa tử cung là gì cho thấy đây là tình trạng khá phổ biến nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa và điều trị nếu hiểu đúng nguyên nhân và nhận biết dấu hiệu sớm. Chăm sóc sức khỏe sàn chậu, duy trì lối sống khoa học và khám định kỳ là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe sinh sản và chất lượng cuộc sống cho phụ nữ sau sinh.